Ubytki zębów pochodzenia niepróchnicowego: abrazja, atrycja, erozja, abfrakcja

Model zdrowego zęba

Wyżej wymienione jednostki chorobowe to niepróchnicowe ubytki zębów, powstające na skutek działania czynników chemicznych, fizycznych, a także stresu, który odpowiedzialny jest za powstawanie parafunkcji zgryzowych – bruksizmu.

Nie ma charakterystycznego wieku dla pojawienia się tych zmian, mogą dotyczyć każdego okresu życia i mają bardzo złożoną etiologię. Ubytki zębów pochodzenia niepróchnicowego powodują nadwrażliwość zębów, dolegliwości bólowe (nie zawsze), a nieleczone – także choroby miazgi. Osłabiają ząb, co może skutkować złamaniem korony. Ubytki te pogarszają estetykę zębów i ich funkcjonalność.

Wybór metody leczenia uzależniony jest od przyczyny powstania ubytków niepróchnicowego pochodzenia i poprzedza go zawsze dogłębna, różnicowa diagnostyka – zapraszamy do naszego dentysty w Krakowie.

Abrazja – ścieranie zębów

Abrazja spowodowana jest przez ścieranie zębów przez różnego rodzaju twarde przedmioty. Ubytek ten – na skutek postępującej z wiekiem recesji przyzębia – może się nasilać. Powoduje utratę szkliwa i zębiny w obrębie szyjki. Ubytek potęguje działanie kwasów, pochodzących z pożywienia.

Abrazję powodują: 

  • nieprawidłowe zabiegi higienizacyjne, zła metoda szczotkowania zębów (poziome szczotkowanie), zbyt twarda szczoteczka i silne działanie preparatów do higieny jamy ustnej;
  • granie na instrumentach dętych;
  • używanie zębów do odgryzania różnych materiałów, np. nici;
  • klamra protetyczna;
  • palenie fajki;
  • rytualne kształtowanie zębów w formę stożka;
  • niewłaściwy dobór rodzaju pasty do zębów, pasta o zbyt wysokim wskaźniku ścieralności.

Dentysta Kraków – atrycja

Atrycja to stopniowe ścieranie twardych tkanek zębów (szkliwo) poprzez ich wzajemny kontakt.

Jeśli atrycja dotyczy zębów mlecznych lub jest wynikiem postępującej z wiekiem redukcji twardych tkanek poprzez proces żucia, to określamy ją jako fizjologiczną. Najczęściej nie wymaga leczenia.

Atrycja patologiczna to ubytek szkliwa w skali roku większy niż 30 mikrometrów. Jest skutkiem niewłaściwej funkcji i/lub pozycji zębów. Jednym z głównych czynników powodujących atrycję jest bruksizm (zgrzytanie, zaciskanie zębów), będący następstwem większego napięcia mięśni żwaczy, np. na skutek stresu, lub chorób. Atrycja powoduje nadwrażliwość zębiny, stany zapalne miazgi, a także jej martwicę.

Atrycja patologiczna wymaga oczywiście leczenia, głównie protetycznego, którego rozległość zależy od stanu całego układu stomatognatycznego. W razie jakichkolwiek dolegliwości, zapraszamy do dentystów w Krakowie.

Ubytki zębów – Erozja zębów

Erozja to również utrata twardych tkanek zęba, ale jest to proces przewlekły, postępujący i spowodowany przez czynniki chemiczne, bez udziału bakterii. Erozję powodują kwasy, które mogą być pochodzenia egzogennego i/lub endogennego.

Kwasy egzogenne pochodzą z owoców (głównie cytrusowych), kwaśnych napojów, różnego rodzaju herbat i ziołowych nalewek o kwaśnym pH.  Mogą to być także kwasy pod postacią gazów, np. kwas azotowy lub siarkowy.

Kwasy endogenne pojawiają się w jamie ustnej, powodując erozję w wyniku: przewlekłych wymiotów, refluksu żołądkowego i innych schorzeń przewodu pokarmowego lub psychosomatycznych i neurologicznych. 

Istnieje wiele klasyfikacji zmian erozyjnych, których przytaczanie na potrzeby pacjenta jest bezcelowe.

Na proces erozji zębów wpływ ma wiele czynników. Mogą one zarówno sprzyjać rozwojowi tego procesu, jak również go hamować. Duża ilość czynników biologicznych i chemicznych modyfikuje działanie kwasów.

W zależności od nasilenia procesu erozji, pacjenta można przyporządkować do określonej grupy ryzyka i zgodnie z wytycznymi dla tejże grupy, wdrożyć postępowanie terapeutyczne.

Stomatolog Kraków – sprawdź nasze usługi i umów termin wizyty.

Abfrakcja

Abfrakcja jest skutkiem nadmiernych obciążeń zgryzowych, powodujących zginanie korony zęba. Prowadzi to do ubytków szkliwa, także zębiny w okolicy szyjki zęba. Cechą charakterystyczną takich ubytków zębów jest ich twarda, gładka i błyszcząca powierzchnia.

Do abfrakcji prowadzą: wady zgryzu (rotacje, stłoczenia, inklinacje zębów), migracje i utrata zębów, a także braki zębowe, pozbawione odbudowy protetycznej. Ubytkom abfrakcyjnym sprzyja bruksizm, nieprawidłowe zwarcie i tzw. zgryz urazowy.

Abfrakcja skutkuje pogorszeniem estetyki zębów, nadwrażliwością przyszyjkową, procesami zapalnymi miazgi i sprzyja złamaniom korony zęba.

Dentysta Kraków – Diagnoza i leczenie

Wszystkie powyżej omówione jednostki chorobowe: abrazja, atrycja, erozja, abfrakcja, powodujące utratę twardych tkanek zęba, są chorobami przewlekłymi skutkującymi problemami funkcjonalnymi, estetycznymi, także bólowymi.

Stanowią trudny i złożony problem diagnostyczny i terapeutyczny.

Problem stanowi wieloczynnikowa etiologia i współistnienie wielu patologii w obrębie jednego zęba.  Często także pojawia się kłopot z rozróżnieniem mechanicznej i chemicznej przyczyny tych procesów chorobowych.

Kwestią priorytetową dla lekarza staje się ustalenie przyczyny ubytków zębów i wyeliminowanie czynników, które do nich doprowadziły.

Kolejny etap to leczenie odtwórcze i przekazanie pacjentowi wiedzy na temat nawyków żywieniowych, zabiegów higienizacyjnych jamy ustnej, także zachowań powodujących parafunkcje zgryzowe i patologie w obrębie całego układu stomatognatycznego.

Warto zatem – po zaobserwowaniu któregokolwiek z objawów opisanych chorób – skontaktować się z lekarzem stomatologiem, mając na uwadze fakt, iż są to procesy postępujące, trudne w diagnostyce i leczeniu, skutkujące poważnymi konsekwencjami. Dentysta Kraków – zapraszamy od naszej kliniki.