Przyczyn tego rodzaju uszkodzeń może być wiele. Czynnikiem sprzyjającym tym urazom jest osłabienie zęba spowodowane próchnicą, obszernymi wypełnieniami lub leczeniem kanałowym. Pęknięcie może być wynikiem urazu (upadki, uderzenia), nagryzania twardych pokarmów (orzechy, cukierki, ziarna kawy), bezmyślnego otwierania zębami butelek, a także jako konsekwencja bruksizmu czyli zbyt mocnego zagryzania i ścierania zębów.
Już na wstępie należy podkreślić że pęknięcie zęba może doprowadzić do poważnych konsekwencji, więc takie przypadki trzeba zawsze skonsultować z lekarzem stomatologiem. Przeprowadzi on badanie kliniczne i wykona diagnostykę obrazową -zdjęcie punktowe lub tomografie komputerową. Pozwoli to na wnikliwą ocenę stanu zęba i wdrożenie właściwego leczenia. Kluczowe znaczenie w wyborze rodzaju terapii może mieć stan korzenia zęba. Pęknięcie zęba może obejmować jego różne struktury i przebiegać w różnych płaszczyznach.
Metody leczenia
Jeśli uszkodzenie jest niewielkie i dotyczy wyłącznie korony może wystarczyć odbudowa uszkodzonych lub odłamanych fragmentów przy pomocy kompozytu stomatologicznego. To rozwiązanie może okazać się wyłącznie doraźną pomocą, wymagającą po pewnym czasie dalszego leczenia. Jeśli złamanie nie jest zbyt głębokie, a ząb jest żywy to można go przeleczyć i wykonać wkład koronowo-korzeniowy i umieścić koronę.
Kolejna metoda terapii to licówki, czyli cienkie, delikatne kompozytowe lub porcelanowe płatki naklejane na wargową powierzchnie zęba. Pozwalają one skorygować kształt, kolor i zamaskować uszkodzenie korony zęba. Jest to leczenie dwuetapowe wymagające delikatnego oszlifowania zęba, pobrania wycisków, założenia tymczasowej licówki, a podczas kolejnej wizyty umocowania na cemencie właściwej odbudowy.
W przypadku większego uszkodzenia zęba najczęściej stosowaną metodą leczenia jest założenie korony stomatologicznej. Wzmacnia ona znacząco ząb i chroni go przed utratą, rozkładając właściwie siły nacisku podczas nagryzania. Koronę protetyczną można zastosować również kiedy ząb jest martwy. Jeżeli uszkodzeniu uległa miazga zęba to konieczne jest przeprowadzenie leczenia endodontycznego. Uchroni ono pacjenta przed powikłaniami w postaci zaniku kostnego lub ropnia. Po przeleczeniu kanałowym można założyć wkład koronowy lub koronę.
Kolejny przypadek który należy omówić to głębokie (sięgające poniżej lini dziąseł) pęknięcie zęba, obejmujące korzeń. W przeważającej części przypadków konieczne będzie usunięcie zęba i wprowadzenie wszczepu śródkostnego- implantu, jako najlepszej metody uzupełnienia ubytku. Docelowo na implancie będzie umieszczona odbudowa protetyczna w postaci korony. Jeśli pęknięcie sięga korzenia zęba, a jest to ząb wielokorzeniowy, to możliwe jest usunięcie jednego korzenia (odłamanego) a na pozostałych osadzenie odbudowy protetycznej.
Raz jeszcze należy podkreślić powagę z pozoru niegroźnego urazu w postaci pęknięcia, odłamania, ukruszenia zęba. Konsekwencją takich zaniedbanych urazów mogą być stany zapalne, próchnica, utrata zęba(ów) i konieczność przeprowadzenia długotrwałego leczenia. Nawet jeśli nie pojawia się objaw w postaci pulsującego bólu i nadwrażliwości na skrajne temperatury (co zawsze zmusza pacjenta do wizyty u lekarza), to nie oznacza to że uraz nie wymaga interwencji stomatologicznej. Ocenić może to jedynie lekarz stomatolog i im szybciej to zrobi i wdroży leczenie, tym mniej może ono być inwazyjne i rozległe.
Bardziej szczegółowe informacje na temat wszystkich wymienionych w tekście rodzajów odbudowy protetycznej znajdziecie Państwo w innych artykułach na naszym blogu.
